အခုေျပာျပမယ့္
အေၾကာင္းအရာကေတာ့ ကြန္ပ်ဴတာ Boot ႏွင့္ Post တို႔အေၾကာင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။ Post ႏွင့္
Boot ဆိုတာဘာကိုေျပာတာလဲ။ တစ္ခ်ိဳ႕ေတြကေတာ့ သိခ်င္သိၾကပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္
မသိေသးတဲ့သူေတြလည္း ႐ွိမွာပါ။ ဘယ္လုိုပဲျဖစ္ျဖစ္ သိထားၿပီးသားလည္း
ျပန္ဖတ္ၾကည့့္လိုက္ပါ။ ဒါမွပိုၿပီးေတာ့ အေသးစိတ္သိသြားတာေပါ့။ မသိေသးတဲ့သူေတြကေတာ့
ေသခ်ာဖတ္ေနာ္။ ေသခ်ာဖတ္မွ ကိုယ္သံုးတဲ့ ကြန္ပ်ဴတာမွာ Post ဆိုတာဘယ္လုိ၊ Boot
ဆိုတာဘယ္လို သိသြားမွာေပါ့။
အရင္ဦးဆံုး Post အေၾကာင္းကို ေျပာမယ္။ Post ဆိုတာက တကယ္ေတာ့ ကြန္ပ်ဴတာ Program တစ္ခုျဖစ္တဲ့ BIOS ရဲ႕ Program ပဲျဖစ္ပါတယ္။ BIOS ရဲ႕ Program မွာ Post ရယ္ Boot ရယ္ Low Level Interface ရယ္ဆိုၿပီးေတာ့ သံုးမ်ိဳး႐ွိပါတယ္။ အဲ့ဒီ ထဲကမွ အခု႐ွင္းျပမွာက Post ႏွင့္ Boot အေၾကာင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ Post ႏွင့္ Boot ဆိုတာဟာလည္း ကြန္ပ်ဴတာ BIOS ရဲ႕ Program ကေနမွ လုပ္ေဆာင္တဲ့ Process တစ္ခုပဲျဖစ္ပါတယ္။ Post ဆိုတာကကြန္ပ်ဴတာမွာေခၚတဲ့ Terms အေခၚအေ၀ၚပဲျဖစ္ပါတယ္။ Post ဆိုတာအတိုေကာက္ေခၚတာပါ။ သူ႔ရဲ႕အျပည့္အစုံကေတာ့ Power On Self Test ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ Boot မလုပ္ခင္ အရင္ Post လုပ္တာျဖစ္ပါတယ္။ အဓိပၸာယ္က ကြန္ပ်ဴတာကို Power စဖြင့္လိုက္တာနဲ႕ တၿပိဳင္တည္းမွာပင္ ကြန္ပ်ဴတာထဲမွာ႐ွိတဲ့ အစိတ္အပိုင္းေတြမွန္သမွ် အလုပ္လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ဖို႔ရာ ပစၥည္းေတြေကာင္းမေကာင္းကို အရင္စစ္ေဆးၾကတာကိုေျပာတာပါ။ အဲဒီအခ်ိန္ေလးဟာ ဘာမွမၾကာပါဘူး။ ကြန္ပ်ဴတာကို ဖြင့္လုိက္ၿပီးလို႔ ကြန္ပ်ဴတာမွာ ဒီလုိ စစ္ေဆးၿပီးလို႔ အစိတ္အပိုင္းေတြအကုန္လံုး တစ္ခုမက်န္ ေကာင္းမြန္စြာ အလုပ္လုပ္တယ္ဆိုမွ ကြန္ပ်ဴတာစၿပီး Boot လုပ္ပါတယ္။
ဒီေတာ့ Post ဆိုတာ ကြန္ပ်ဴတာကို Power ဖြင့္လိုက္တာနဲ႔ ခ်က္ခ်င္း Process လုပ္တဲ့အဆင့္ ဆိုေတာ့ ကြန္ပ်ဴတာတစ္လံုးမွာ Post ဟာ ဘယ္ေလာက္အေရးႀကီးတယ္ဆိုတာ သေဘာေပါက္ေလာက္ပါတယ္ေနာ္။ ဆုိေတာ့က ကြန္ပ်ဴတာႀကီးတစ္ခုလံုးမွာ Post လုပ္လို႔မေအာင္ျမင္ဘူးဆုိရင္ boot လုပ္ငန္းစဥ္ကုိ မေရာက္ေတာ့ပါဘူး။ Post လုပ္လို႔ အစိတ္အပိုင္းတစ္စံုတစ္ရာဟာ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္႐ွိၿပီဆိုတာနဲ႔ ကြန္ပ်ဴတာဟာ တက္လာေတာ့မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါကို Post လုပ္တာမေအာက္ျမင္ဘူးလို႔ဆုိလုိတာေပါ့။ အဲသလုိဆိုရင္ ကိုယ္က Post ကို မသိထားဘူးဆိုရင္ ဘယ္လုိလုပ္မလဲ။ ဘယ္ကပ်က္မွန္းလည္းမသိ။ ဘာေၾကာင့္မွန္းလည္းမသိနဲ႔။ ေတာ္ေတာ္ခက္တာပဲေပါ့။ တကယ္လို႔ သိရင္ ဘာမွမခက္ပါဘူး။ အဲသလို Post လုပ္တာမေအာင္ျမင္ဘူးဆိုရင္ ကြန္ပ်ဴတာဟာ Error ေလးေတြထုတ္ျပတတ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ကိုယ္က Error ေလးေတြျပၿပီဆိုရင္ ကိုယ္ကဘာေတြလုပ္ေပးရမွာလဲ။(မွတ္ခ်က္။ ။error ေတြနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ post error မ်ားအေၾကာင္း မွာ သြားေရာက္ ဖတ္႐ႈႏုိင္ပါတယ္။) အဲ့ဒီေတာ့ ဘာေတြလုပ္ေပးရတယ္ဆိုတာ မေျပာခင္ ကြန္ပ်ဴတာ Power စဖြင့္လုိက္ၿပီဆိုတာနဲ႔ကြန္ပ်ဴတာမွာ Post ဘယ္လိုလုပ္သလဲ။ အစိတ္အပိုင္းေတြဟာ ဘယ္လုိမ်ိဳး ကိုယ့္ဘာသာကို စစ္ေဆးၾကတာလဲ၊ ဘာေတြကို ဘယ္လုိစစ္ေဆးၾကသလဲဆိုတာကို အရင္ေျပာျပပါမယ္။
တကယ္ေတာ့ Post လုပ္တယ္ဆိုတာက တစ္ျခားမဟုတ္ပါဘူး။ ကြန္ပ်ဴဳတာမွာ အသံုးျပဳေနတဲ့၊ အသံုးျပဳမည့္ အစိတ္အပိုင္းေတြတစ္ခုခ်င္းစီဟာ ကြန္ပ်ဴတာ Power ကိုဖြင့္လိုက္ၿပီဆိုတာနဲ႔ အလုပ္လုပ္ဖို႔ ပစၥည္းေတြေကာင္းမေကာင္းကို သူတို႔ဘာသာသူတို႔ သက္ဆိုင္ရာ ကိုယ္စီစစ္ေဆးၾကတာပါပဲ။ ျမင္သာေအာင္ေျပာရလ်င္ ကြန္ပ်ဴတာကို Power ဖြင့္လုိက္ၿပီးတာနဲ႔ ခ်က္ခ်င္း စာတန္းေလးေတြ ဖ်တ္ခနဲဖ်တ္ခနဲ စေပၚတယ္ေလ။ အဲဒီအခ်ိန္ဟာ Post လုပ္ေနတဲ့အဆင့္ပဲျဖစ္တယ္။ Post လုပ္တယ္ဆိုလို႔ သိပ္အၾကာႀကီးျဖစ္မယ္လို႔ေတာ့ မထင္ပါနဲ႔။ အဲဒီ စာလံုးေလးေတြ ေပၚတဲ့ခဏေလးအတြင္းမွာပဲ ကြန္ပ်ဴတာထဲမွာ႐ွိတဲ့ အစိတ္အပိုင္းေတြ၊ Device ေတြအကုန္လံုးက ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္စစ္ေဆးၾကတာပါ။ ဒါကိုပဲ အဂၤလိပ္လုိ Power On Self Test (Post) လို႔ေခၚတာျဖစ္ပါတယ္။ အဓိပၸယ္ကုိက Power On Self Test တဲ့။ Power ကို On လိုက္ၿပီဆိုတာနဲ႔ Self Test ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ Test စစ္ေဆးၾကလို႔ေျပာတာပါ။
ကဲအခု Post လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကိုေျပာျပပါမယ္။
၁။ BIOS ဟာကြန္ပ်ဴတာကို စဖြင့္လိုက္ၿပီဆိုတာနဲ႔ သူ႕ကိုယ္သူ အရင္ စစ္ေဆးပါတယ္။ ေကာင္းမေကာင္းေပါ့။ ေကာင္းၿပီဆိုမွ ေအာက္မွာေျပာထားတဲ့ အခ်က္ေတြကိုဆက္လက္ စစ္ေဆးပါတယ္။
၂။ ေနာက္ၿပီး ကြန္ပ်ဴတာ Signal ေတြအတြက္ Device ေတြအတြက္ Power ထုတ္ေပးႏိုင္ မေပးႏိုင္ကို Power Supply ဟာ ကိုယ့္ဘာသာကို စစ္ေဆးပါတယ္။ မေကာင္းဘူးဆိုရင္ Error ထုတ္ျပပါတယ္။
၃။ ၿပီးရင္ ကြန္ပ်ဴတာထဲမွာ႐ွိတဲ့ Memory ဟာသူ႔ဘာသာသူ စစ္ေဆးပါတယ္။ အဲ့ဒီ Memory ရဲ႕ Size အရြယ္အစားကို ဘယ္ေလာက္႐ွိသလဲဆိုတာကို စစ္ေဆးပါတယ္။ ေကာင္းတယ္ဆိုရင္ ဆက္စစ္ေဆးသြားတယ္။
၄။ Memory ကိုစစ္ေဆးၿပီးရင္ ကြန္ပ်ဴတာ CPU ကိုထပ္မံစစ္ေဆးပါတယ္။ ကြန္ပ်ဴတာမွာ႐ွိတဲ့ Instruction ေတြ၊ command ေတြကို Process လုပ္ႏိုင္သလား၊ တြက္ခ်က္မႈကိုေကာင္းေကာင္းအလုပ္လုပ္ႏိုင္သလား ဆုိတာကုိလည္း စစ္ေဆးပါတယ္။ အဲဒီလုိစစ္ေဆးတဲ့အခါမွာ CPU ဟာ Memory module ရယ္၊ Memory Bus ရယ္၊ Memory Controller ရယ္ဆုိၿပီး Memory ေတြဆီက Data အခ်က္အလက္ေတြကုိ read ဖတ္ႏိုင္မဖတ္ႏိုင္ စစ္ေဆးပါတယ္။ ပံုမွန္ဆို CPU ဟာ Data အခ်က္အလက္ေတြကို read လုပ္ႏိုင္ရပါမယ္။ တကယ္လို႔ read မလုပ္ႏိုင္ဘူးဆိုရင္ ဒါ CPU တစ္ခုခု ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္႐ွိလို႔ဆိုတာသိႏိုင္တာေပါ့။ အဲလုိမ်ိဳးဆိုရင္ Error ေလးေတြထုတ္ျပပါလိမ့္မယ္။ ဒါဆုိ အဲဒီ Error ေတြကိုၾကည့္ၿပီး ဒါ CPU မေကာင္းလို႔ဆိုတာကို သိႏိုင္တာေပါ့။ သိေတာ့ ျပဳျပင္ႏိုင္တာေပါ့။
၅။ အဲသလိုမ်ိဳး ကြန္ပ်ဴတာရဲ႕ System Memory ကိုစစ္ေဆးၿပီးလို႔႐ွိရင္ ကြန္ပ်ဴတာမွာ႐ွိတဲ့ System Bus ေတြႏွင့္ Devices ေတြကို႐ွာပါတယ္။ ေကာင္းမေကာင္းစစ္ေဆးပါတယ္။ ဘယ္ Device ကမ်ားဘာမ်ားျဖစ္ေနတာ႐ွိႏိုင္သလဲဆုိတာေတြကိုစစ္ေဆးပါတယ္။
၆။ တကယ္လို႔ လုိအပ္ရင္လိုအပ္သလို ေနာက္ထပ္ သတ္မွတ္ထားတဲ့ BIOS Feature ေတြကိုစစ္ေဆးပါတယ္။
၇။ ၿပီးရင္ System ကို Configuration လုပ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ လိုအပ္တဲ့ User Interface ေတြကို Support လုပ္ပါတယ္။
၈။ ေနာက္ၿပီး Boot လုပ္ဖို႔အတြက္လုိအပ္ေသာ Device ေတြကို Identify လုပ္ေပးတယ္။ Organize စုစည္းေပးတယ္။
၉။ ေနာက္တစ္ခါ I/O Bus ဒါမမဟုတ္ Controller ကိုစစ္ေဆးပါတယ္။ I/O Bus သို႔မဟုတ္ Controller ေတြဟာ Video Subsystem ေတြကိုလည္း Read/Write လုပ္ႏိုင္ရပါမယ္။
၁၀။ ေနာက္ဆံုးမွာ သတ္မွတ္ထားတဲ့ OS (Windows ) အတြက္လိုအပ္ေသာ သို႔မဟုတ္ အသံုးျပဳေနတဲ့ Windows က ဘယ္ Program ေတြလိုအပ္သလဲဆိုတာကို Construct စုစည္းေပးပါတယ္။
တကယ္လို႔ ကြန္ပ်ဴတာဟာ အထက္မွာေျပာထားတဲ့ အခ်က္ေတြအားလံုးထဲက တစ္ခုခုခၽြတ္ယြင္းခဲ့မယ္ဆုိရင္ Post Error ေတြထုတ္ျပေပးမွာျဖစ္ပါတယ္။ Post Code Error ကိုထုတ္ျပေပးမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ-CH000607 လုိမ်ိဳးျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ အဲ့ဒီ Code ကိုၾကည့္ၿပီး ကို္ယ္က ကြန္ပ်ဴတာ ဘာေၾကာင့္ Post ကို ေကာင္းေကာင္းမလုပ္ႏိုင္သလဲ ဒါမမဟုတ္ ဘယ္ Hardware အစိတ္အပိုင္းကပ်က္သလဲဆိုတာကို သိႏို္င္မွာပါ။ အဲ့ဒီ Code Error မွာျပတဲ့အစိတ္အပိုင္းကိုလုိက္ျပင္ေပးလိုက္ရင္ ေကာင္းသြားမွာပါ။ ဒါဆိုရင္ ကြန္ပ်ဴတာမွာ Post ဆိုတာ ဘယ္အပိုင္းကိုေျပာတာလဲ။ သိမယ္ေနာ္။ Post ဆိုတာ ကြန္ပ်ဴတာကို Power ဖြင့္လို္က္ၿပီဆိုတာနဲ႔ လုပ္ေဆာင္တဲ့ အလုပ္ဟာ Postပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီ Post လုပ္ၿပီးလို႔ Post ကိုေအာင္ျမင္ၿပီဆိုတာနဲ႔ Boot ကိုဆက္လုပ္ေဆာင္တာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ Boot Features ကိုေရာက္ဖို႔အတြက္ Post ေအာင္ျမင္မွ ျဖစ္မွာပါ။
အဲဒီလို ကြန္ပ်ဴတာ Post လုပ္တဲ့အဆင့္ကိုေအာင္ျမင္စြာၿပီးဆံုးသြားၿပီဆိုရင္ ဒုတိယ အဆင့္အေနနဲ႔ ကြန္ပ်ဴတာ Boot စလုပ္ပါတယ္။ Boot လုပ္တယ္ဆုိတာ ဘာကိုေျပာတာလဲ။ Boot လုပ္တယ္ဆိုတာက ကြန္ပ်ဴတာမွာ အသံုးျပဳတဲ့ Program ေတြကို သြားေခၚတာျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္လုိမ်ိဳး Program ေတြလဲ။ System Files ေတြႏွင့္ Windows ကိုသြားၿပီး Loading လုပ္တာ၊ သြားေခၚတာျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒါက ကြန္ပ်ဴတာ Boot လုပ္တာပဲျဖစ္ပါတယ္။ Boot ဆိုတာ Bootstraps Load ရဲ႕ အတိုေကာက္ေခၚတာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ ကြန္ပ်ဴတာ Boot လုပ္တာကို Boot Loader ကေနလုပ္ေပးတာျဖစ္ပါတယ္။ ကြန္ပ်ဴတာ Boot လုပ္တယ္ဆိုတာက ကြန္ပ်ဴတာ System Files ႏွင့္ (OS) Windows ကို Loading လုပ္တာပါ။ အဲဒါကို တနည္းအားျဖင့္ Boot Sequences လို႔လည္းေခၚပါတယ္။ System File ေတြကို သြားေခၚတယ္ဆိုတာက ကြန္ပ်ဴတာမွာ အသံုးျပဳေနတဲ့ Windows ( Operating System ) ကအသံုးျပဳတဲ့ Files ေတြကို သြားေခၚတာျဖစ္တယ္။ System Files ေတြဆိုတာက ဘာေတြလဲ။ System Files ေတြဆိုတာက Windows ( Operating System ) ကအလုပ္လုပ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ အသံုးျပဳရတဲ့ Files ေတြျဖစ္တယ္။ Operating System ျဖစ္တဲ့ Windows ဟာ အဲဒီ Files ေတြ႐ွိမွ အလုပ္လုပ္တာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ System File ေတြဟာ မိမိရဲ႕ ကြန္ပ်ဴတာမွာ Windows ကိုစၿပီးတင္လုိက္ကတည္းက Windows ႏွင့္အတူ Default ပါလာတဲ့ File ေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ Windows ေကာင္းေကာင္းအလုပ္လုပ္ဖို႔အတြက္ ဒီ System File ဆုိတာကိုသြားေခၚရပါတယ္။ အဲဒီ System File ေတြကို Hard Disk ကေနမွ Memory ေပၚသို႔ဆြဲတင္တာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ System File ေတြကို Shortcut Key ႏွိပ္ၿပီးၾကည့္လို႔ရပါတယ္။ Ctrl+Alt+Del ႏွိပ္ၿပီးၾကည့္လို႔ရပါတယ္။ Windows Task Manager ဆိုတဲ့ Box ေလးနဲ႔ျပေပးပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီ File ေတြကအရမ္းအေရးႀကီးပါတယ္။ ဒီ System File ေတြ Loading လုပ္လို႔မရဘူးဆိုရင္ေတာ့ Windows တက္မွာမဟုတ္ပါဘူး။ ကြန္ပ်ဴတာတစ္လံုးမွာ ဒီ Windows နဲ႔ပဲ အဓိက အလုပ္လုပ္ေနတာပါ။ ဒီ Windows မ႐ွိဘူးဆိုမွေတာ့ ကြန္ပ်ဴတာမွာ သိ္ပ္ကိုအေရးပါပါတယ္ဆိုတဲ့ Devices ေတြ၊ Bus ေတြ၊ RAM ေတြ၊ CPU ေတြက ဘာမွလုပ္လို႔မရေတာ့ဘူး။ ဟုတ္တယ္ေနာ္။ ဒီေတာ့ ဒီအဆင့္ဟာ သိပ္ကိုအေရးႀကီးပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး System Files ေတြကို မွားၿပီးဖ်က္တာေတြဘာေတြ မလုပ္မိပါေစနဲ႔။ System Files ေတြကိုသြားၿပီး Loading လုပ္ၿပီးတာနဲ႔ Windows ကိုသြားေခၚျပန္ပါတယ္။ အဲဒါေတြက System ပိုင္းအရသာေျပာလို႔ရပါတယ္။ Application ေတြကိုအသံုးျပဳသလုိမ်ိဳး ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က်သြားလုပ္လို႔မရပါဘူး။ ဒါက System က သူ႔ဘာသာသူ လုပ္ေနတဲ့အဆင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအဆင့္ေတြကိုေက်ာ္မွပဲ ကြန္ပ်ဴတာကို မိမိသံုးခ်င္တာသံုးလို႔ရမွာပါ။
ဒီလို System File ေလးေတြေခၚတင္လိုက္တာကိုပဲ Boot လုပ္တယ္လို႔ေခၚတာပါ။
ကြန္ပ်ဴတာတစ္လံုးမွာ Post ရယ္ Boot ရယ္ေအာင္ျမင္ပါမွ က်န္တဲ့ Application ေတြအသံုးျပဳမႈေတြကို စတင္ၿပီးေတာ့လုပ္လို႔ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကဲ ဒါဆို Post ရယ္၊ Boot ရယ္ဆုိတာကို နားလည္မယ္လို႔ထင္ပါတယ္။ ဒါဆို Post ႏွင့္ Boot ကုိ႐ွင္းတာကို ဒီမွာတင္ပဲ အဆံုးသတ္လိုက္ေတာ့မယ္ေနာ္။
အရင္ဦးဆံုး Post အေၾကာင္းကို ေျပာမယ္။ Post ဆိုတာက တကယ္ေတာ့ ကြန္ပ်ဴတာ Program တစ္ခုျဖစ္တဲ့ BIOS ရဲ႕ Program ပဲျဖစ္ပါတယ္။ BIOS ရဲ႕ Program မွာ Post ရယ္ Boot ရယ္ Low Level Interface ရယ္ဆိုၿပီးေတာ့ သံုးမ်ိဳး႐ွိပါတယ္။ အဲ့ဒီ ထဲကမွ အခု႐ွင္းျပမွာက Post ႏွင့္ Boot အေၾကာင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ Post ႏွင့္ Boot ဆိုတာဟာလည္း ကြန္ပ်ဴတာ BIOS ရဲ႕ Program ကေနမွ လုပ္ေဆာင္တဲ့ Process တစ္ခုပဲျဖစ္ပါတယ္။ Post ဆိုတာကကြန္ပ်ဴတာမွာေခၚတဲ့ Terms အေခၚအေ၀ၚပဲျဖစ္ပါတယ္။ Post ဆိုတာအတိုေကာက္ေခၚတာပါ။ သူ႔ရဲ႕အျပည့္အစုံကေတာ့ Power On Self Test ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ Boot မလုပ္ခင္ အရင္ Post လုပ္တာျဖစ္ပါတယ္။ အဓိပၸာယ္က ကြန္ပ်ဴတာကို Power စဖြင့္လိုက္တာနဲ႕ တၿပိဳင္တည္းမွာပင္ ကြန္ပ်ဴတာထဲမွာ႐ွိတဲ့ အစိတ္အပိုင္းေတြမွန္သမွ် အလုပ္လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ဖို႔ရာ ပစၥည္းေတြေကာင္းမေကာင္းကို အရင္စစ္ေဆးၾကတာကိုေျပာတာပါ။ အဲဒီအခ်ိန္ေလးဟာ ဘာမွမၾကာပါဘူး။ ကြန္ပ်ဴတာကို ဖြင့္လုိက္ၿပီးလို႔ ကြန္ပ်ဴတာမွာ ဒီလုိ စစ္ေဆးၿပီးလို႔ အစိတ္အပိုင္းေတြအကုန္လံုး တစ္ခုမက်န္ ေကာင္းမြန္စြာ အလုပ္လုပ္တယ္ဆိုမွ ကြန္ပ်ဴတာစၿပီး Boot လုပ္ပါတယ္။
ဒီေတာ့ Post ဆိုတာ ကြန္ပ်ဴတာကို Power ဖြင့္လိုက္တာနဲ႔ ခ်က္ခ်င္း Process လုပ္တဲ့အဆင့္ ဆိုေတာ့ ကြန္ပ်ဴတာတစ္လံုးမွာ Post ဟာ ဘယ္ေလာက္အေရးႀကီးတယ္ဆိုတာ သေဘာေပါက္ေလာက္ပါတယ္ေနာ္။ ဆုိေတာ့က ကြန္ပ်ဴတာႀကီးတစ္ခုလံုးမွာ Post လုပ္လို႔မေအာင္ျမင္ဘူးဆုိရင္ boot လုပ္ငန္းစဥ္ကုိ မေရာက္ေတာ့ပါဘူး။ Post လုပ္လို႔ အစိတ္အပိုင္းတစ္စံုတစ္ရာဟာ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္႐ွိၿပီဆိုတာနဲ႔ ကြန္ပ်ဴတာဟာ တက္လာေတာ့မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါကို Post လုပ္တာမေအာက္ျမင္ဘူးလို႔ဆုိလုိတာေပါ့။ အဲသလုိဆိုရင္ ကိုယ္က Post ကို မသိထားဘူးဆိုရင္ ဘယ္လုိလုပ္မလဲ။ ဘယ္ကပ်က္မွန္းလည္းမသိ။ ဘာေၾကာင့္မွန္းလည္းမသိနဲ႔။ ေတာ္ေတာ္ခက္တာပဲေပါ့။ တကယ္လို႔ သိရင္ ဘာမွမခက္ပါဘူး။ အဲသလို Post လုပ္တာမေအာင္ျမင္ဘူးဆိုရင္ ကြန္ပ်ဴတာဟာ Error ေလးေတြထုတ္ျပတတ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ကိုယ္က Error ေလးေတြျပၿပီဆိုရင္ ကိုယ္ကဘာေတြလုပ္ေပးရမွာလဲ။(မွတ္ခ်က္။ ။error ေတြနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ post error မ်ားအေၾကာင္း မွာ သြားေရာက္ ဖတ္႐ႈႏုိင္ပါတယ္။) အဲ့ဒီေတာ့ ဘာေတြလုပ္ေပးရတယ္ဆိုတာ မေျပာခင္ ကြန္ပ်ဴတာ Power စဖြင့္လုိက္ၿပီဆိုတာနဲ႔ကြန္ပ်ဴတာမွာ Post ဘယ္လိုလုပ္သလဲ။ အစိတ္အပိုင္းေတြဟာ ဘယ္လုိမ်ိဳး ကိုယ့္ဘာသာကို စစ္ေဆးၾကတာလဲ၊ ဘာေတြကို ဘယ္လုိစစ္ေဆးၾကသလဲဆိုတာကို အရင္ေျပာျပပါမယ္။
တကယ္ေတာ့ Post လုပ္တယ္ဆိုတာက တစ္ျခားမဟုတ္ပါဘူး။ ကြန္ပ်ဴဳတာမွာ အသံုးျပဳေနတဲ့၊ အသံုးျပဳမည့္ အစိတ္အပိုင္းေတြတစ္ခုခ်င္းစီဟာ ကြန္ပ်ဴတာ Power ကိုဖြင့္လိုက္ၿပီဆိုတာနဲ႔ အလုပ္လုပ္ဖို႔ ပစၥည္းေတြေကာင္းမေကာင္းကို သူတို႔ဘာသာသူတို႔ သက္ဆိုင္ရာ ကိုယ္စီစစ္ေဆးၾကတာပါပဲ။ ျမင္သာေအာင္ေျပာရလ်င္ ကြန္ပ်ဴတာကို Power ဖြင့္လုိက္ၿပီးတာနဲ႔ ခ်က္ခ်င္း စာတန္းေလးေတြ ဖ်တ္ခနဲဖ်တ္ခနဲ စေပၚတယ္ေလ။ အဲဒီအခ်ိန္ဟာ Post လုပ္ေနတဲ့အဆင့္ပဲျဖစ္တယ္။ Post လုပ္တယ္ဆိုလို႔ သိပ္အၾကာႀကီးျဖစ္မယ္လို႔ေတာ့ မထင္ပါနဲ႔။ အဲဒီ စာလံုးေလးေတြ ေပၚတဲ့ခဏေလးအတြင္းမွာပဲ ကြန္ပ်ဴတာထဲမွာ႐ွိတဲ့ အစိတ္အပိုင္းေတြ၊ Device ေတြအကုန္လံုးက ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္စစ္ေဆးၾကတာပါ။ ဒါကိုပဲ အဂၤလိပ္လုိ Power On Self Test (Post) လို႔ေခၚတာျဖစ္ပါတယ္။ အဓိပၸယ္ကုိက Power On Self Test တဲ့။ Power ကို On လိုက္ၿပီဆိုတာနဲ႔ Self Test ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ Test စစ္ေဆးၾကလို႔ေျပာတာပါ။
ကဲအခု Post လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကိုေျပာျပပါမယ္။
၁။ BIOS ဟာကြန္ပ်ဴတာကို စဖြင့္လိုက္ၿပီဆိုတာနဲ႔ သူ႕ကိုယ္သူ အရင္ စစ္ေဆးပါတယ္။ ေကာင္းမေကာင္းေပါ့။ ေကာင္းၿပီဆိုမွ ေအာက္မွာေျပာထားတဲ့ အခ်က္ေတြကိုဆက္လက္ စစ္ေဆးပါတယ္။
၂။ ေနာက္ၿပီး ကြန္ပ်ဴတာ Signal ေတြအတြက္ Device ေတြအတြက္ Power ထုတ္ေပးႏိုင္ မေပးႏိုင္ကို Power Supply ဟာ ကိုယ့္ဘာသာကို စစ္ေဆးပါတယ္။ မေကာင္းဘူးဆိုရင္ Error ထုတ္ျပပါတယ္။
၃။ ၿပီးရင္ ကြန္ပ်ဴတာထဲမွာ႐ွိတဲ့ Memory ဟာသူ႔ဘာသာသူ စစ္ေဆးပါတယ္။ အဲ့ဒီ Memory ရဲ႕ Size အရြယ္အစားကို ဘယ္ေလာက္႐ွိသလဲဆိုတာကို စစ္ေဆးပါတယ္။ ေကာင္းတယ္ဆိုရင္ ဆက္စစ္ေဆးသြားတယ္။
၄။ Memory ကိုစစ္ေဆးၿပီးရင္ ကြန္ပ်ဴတာ CPU ကိုထပ္မံစစ္ေဆးပါတယ္။ ကြန္ပ်ဴတာမွာ႐ွိတဲ့ Instruction ေတြ၊ command ေတြကို Process လုပ္ႏိုင္သလား၊ တြက္ခ်က္မႈကိုေကာင္းေကာင္းအလုပ္လုပ္ႏိုင္သလား ဆုိတာကုိလည္း စစ္ေဆးပါတယ္။ အဲဒီလုိစစ္ေဆးတဲ့အခါမွာ CPU ဟာ Memory module ရယ္၊ Memory Bus ရယ္၊ Memory Controller ရယ္ဆုိၿပီး Memory ေတြဆီက Data အခ်က္အလက္ေတြကုိ read ဖတ္ႏိုင္မဖတ္ႏိုင္ စစ္ေဆးပါတယ္။ ပံုမွန္ဆို CPU ဟာ Data အခ်က္အလက္ေတြကို read လုပ္ႏိုင္ရပါမယ္။ တကယ္လို႔ read မလုပ္ႏိုင္ဘူးဆိုရင္ ဒါ CPU တစ္ခုခု ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္႐ွိလို႔ဆိုတာသိႏိုင္တာေပါ့။ အဲလုိမ်ိဳးဆိုရင္ Error ေလးေတြထုတ္ျပပါလိမ့္မယ္။ ဒါဆုိ အဲဒီ Error ေတြကိုၾကည့္ၿပီး ဒါ CPU မေကာင္းလို႔ဆိုတာကို သိႏိုင္တာေပါ့။ သိေတာ့ ျပဳျပင္ႏိုင္တာေပါ့။
၅။ အဲသလိုမ်ိဳး ကြန္ပ်ဴတာရဲ႕ System Memory ကိုစစ္ေဆးၿပီးလို႔႐ွိရင္ ကြန္ပ်ဴတာမွာ႐ွိတဲ့ System Bus ေတြႏွင့္ Devices ေတြကို႐ွာပါတယ္။ ေကာင္းမေကာင္းစစ္ေဆးပါတယ္။ ဘယ္ Device ကမ်ားဘာမ်ားျဖစ္ေနတာ႐ွိႏိုင္သလဲဆုိတာေတြကိုစစ္ေဆးပါတယ္။
၆။ တကယ္လို႔ လုိအပ္ရင္လိုအပ္သလို ေနာက္ထပ္ သတ္မွတ္ထားတဲ့ BIOS Feature ေတြကိုစစ္ေဆးပါတယ္။
၇။ ၿပီးရင္ System ကို Configuration လုပ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ လိုအပ္တဲ့ User Interface ေတြကို Support လုပ္ပါတယ္။
၈။ ေနာက္ၿပီး Boot လုပ္ဖို႔အတြက္လုိအပ္ေသာ Device ေတြကို Identify လုပ္ေပးတယ္။ Organize စုစည္းေပးတယ္။
၉။ ေနာက္တစ္ခါ I/O Bus ဒါမမဟုတ္ Controller ကိုစစ္ေဆးပါတယ္။ I/O Bus သို႔မဟုတ္ Controller ေတြဟာ Video Subsystem ေတြကိုလည္း Read/Write လုပ္ႏိုင္ရပါမယ္။
၁၀။ ေနာက္ဆံုးမွာ သတ္မွတ္ထားတဲ့ OS (Windows ) အတြက္လိုအပ္ေသာ သို႔မဟုတ္ အသံုးျပဳေနတဲ့ Windows က ဘယ္ Program ေတြလိုအပ္သလဲဆိုတာကို Construct စုစည္းေပးပါတယ္။
တကယ္လို႔ ကြန္ပ်ဴတာဟာ အထက္မွာေျပာထားတဲ့ အခ်က္ေတြအားလံုးထဲက တစ္ခုခုခၽြတ္ယြင္းခဲ့မယ္ဆုိရင္ Post Error ေတြထုတ္ျပေပးမွာျဖစ္ပါတယ္။ Post Code Error ကိုထုတ္ျပေပးမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ-CH000607 လုိမ်ိဳးျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ အဲ့ဒီ Code ကိုၾကည့္ၿပီး ကို္ယ္က ကြန္ပ်ဴတာ ဘာေၾကာင့္ Post ကို ေကာင္းေကာင္းမလုပ္ႏိုင္သလဲ ဒါမမဟုတ္ ဘယ္ Hardware အစိတ္အပိုင္းကပ်က္သလဲဆိုတာကို သိႏို္င္မွာပါ။ အဲ့ဒီ Code Error မွာျပတဲ့အစိတ္အပိုင္းကိုလုိက္ျပင္ေပးလိုက္ရင္ ေကာင္းသြားမွာပါ။ ဒါဆိုရင္ ကြန္ပ်ဴတာမွာ Post ဆိုတာ ဘယ္အပိုင္းကိုေျပာတာလဲ။ သိမယ္ေနာ္။ Post ဆိုတာ ကြန္ပ်ဴတာကို Power ဖြင့္လို္က္ၿပီဆိုတာနဲ႔ လုပ္ေဆာင္တဲ့ အလုပ္ဟာ Postပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီ Post လုပ္ၿပီးလို႔ Post ကိုေအာင္ျမင္ၿပီဆိုတာနဲ႔ Boot ကိုဆက္လုပ္ေဆာင္တာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ Boot Features ကိုေရာက္ဖို႔အတြက္ Post ေအာင္ျမင္မွ ျဖစ္မွာပါ။
အဲဒီလို ကြန္ပ်ဴတာ Post လုပ္တဲ့အဆင့္ကိုေအာင္ျမင္စြာၿပီးဆံုးသြားၿပီဆိုရင္ ဒုတိယ အဆင့္အေနနဲ႔ ကြန္ပ်ဴတာ Boot စလုပ္ပါတယ္။ Boot လုပ္တယ္ဆုိတာ ဘာကိုေျပာတာလဲ။ Boot လုပ္တယ္ဆိုတာက ကြန္ပ်ဴတာမွာ အသံုးျပဳတဲ့ Program ေတြကို သြားေခၚတာျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္လုိမ်ိဳး Program ေတြလဲ။ System Files ေတြႏွင့္ Windows ကိုသြားၿပီး Loading လုပ္တာ၊ သြားေခၚတာျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒါက ကြန္ပ်ဴတာ Boot လုပ္တာပဲျဖစ္ပါတယ္။ Boot ဆိုတာ Bootstraps Load ရဲ႕ အတိုေကာက္ေခၚတာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ ကြန္ပ်ဴတာ Boot လုပ္တာကို Boot Loader ကေနလုပ္ေပးတာျဖစ္ပါတယ္။ ကြန္ပ်ဴတာ Boot လုပ္တယ္ဆိုတာက ကြန္ပ်ဴတာ System Files ႏွင့္ (OS) Windows ကို Loading လုပ္တာပါ။ အဲဒါကို တနည္းအားျဖင့္ Boot Sequences လို႔လည္းေခၚပါတယ္။ System File ေတြကို သြားေခၚတယ္ဆိုတာက ကြန္ပ်ဴတာမွာ အသံုးျပဳေနတဲ့ Windows ( Operating System ) ကအသံုးျပဳတဲ့ Files ေတြကို သြားေခၚတာျဖစ္တယ္။ System Files ေတြဆိုတာက ဘာေတြလဲ။ System Files ေတြဆိုတာက Windows ( Operating System ) ကအလုပ္လုပ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ အသံုးျပဳရတဲ့ Files ေတြျဖစ္တယ္။ Operating System ျဖစ္တဲ့ Windows ဟာ အဲဒီ Files ေတြ႐ွိမွ အလုပ္လုပ္တာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ System File ေတြဟာ မိမိရဲ႕ ကြန္ပ်ဴတာမွာ Windows ကိုစၿပီးတင္လုိက္ကတည္းက Windows ႏွင့္အတူ Default ပါလာတဲ့ File ေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ Windows ေကာင္းေကာင္းအလုပ္လုပ္ဖို႔အတြက္ ဒီ System File ဆုိတာကိုသြားေခၚရပါတယ္။ အဲဒီ System File ေတြကို Hard Disk ကေနမွ Memory ေပၚသို႔ဆြဲတင္တာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ System File ေတြကို Shortcut Key ႏွိပ္ၿပီးၾကည့္လို႔ရပါတယ္။ Ctrl+Alt+Del ႏွိပ္ၿပီးၾကည့္လို႔ရပါတယ္။ Windows Task Manager ဆိုတဲ့ Box ေလးနဲ႔ျပေပးပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီ File ေတြကအရမ္းအေရးႀကီးပါတယ္။ ဒီ System File ေတြ Loading လုပ္လို႔မရဘူးဆိုရင္ေတာ့ Windows တက္မွာမဟုတ္ပါဘူး။ ကြန္ပ်ဴတာတစ္လံုးမွာ ဒီ Windows နဲ႔ပဲ အဓိက အလုပ္လုပ္ေနတာပါ။ ဒီ Windows မ႐ွိဘူးဆိုမွေတာ့ ကြန္ပ်ဴတာမွာ သိ္ပ္ကိုအေရးပါပါတယ္ဆိုတဲ့ Devices ေတြ၊ Bus ေတြ၊ RAM ေတြ၊ CPU ေတြက ဘာမွလုပ္လို႔မရေတာ့ဘူး။ ဟုတ္တယ္ေနာ္။ ဒီေတာ့ ဒီအဆင့္ဟာ သိပ္ကိုအေရးႀကီးပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး System Files ေတြကို မွားၿပီးဖ်က္တာေတြဘာေတြ မလုပ္မိပါေစနဲ႔။ System Files ေတြကိုသြားၿပီး Loading လုပ္ၿပီးတာနဲ႔ Windows ကိုသြားေခၚျပန္ပါတယ္။ အဲဒါေတြက System ပိုင္းအရသာေျပာလို႔ရပါတယ္။ Application ေတြကိုအသံုးျပဳသလုိမ်ိဳး ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က်သြားလုပ္လို႔မရပါဘူး။ ဒါက System က သူ႔ဘာသာသူ လုပ္ေနတဲ့အဆင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအဆင့္ေတြကိုေက်ာ္မွပဲ ကြန္ပ်ဴတာကို မိမိသံုးခ်င္တာသံုးလို႔ရမွာပါ။
ဒီလို System File ေလးေတြေခၚတင္လိုက္တာကိုပဲ Boot လုပ္တယ္လို႔ေခၚတာပါ။
ကြန္ပ်ဴတာတစ္လံုးမွာ Post ရယ္ Boot ရယ္ေအာင္ျမင္ပါမွ က်န္တဲ့ Application ေတြအသံုးျပဳမႈေတြကို စတင္ၿပီးေတာ့လုပ္လို႔ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကဲ ဒါဆို Post ရယ္၊ Boot ရယ္ဆုိတာကို နားလည္မယ္လို႔ထင္ပါတယ္။ ဒါဆို Post ႏွင့္ Boot ကုိ႐ွင္းတာကို ဒီမွာတင္ပဲ အဆံုးသတ္လိုက္ေတာ့မယ္ေနာ္။
No comments:
Post a Comment